Stwardnienie rozsiane to wyniszczająca organizm człowieka choroba, w której system odpornościowy wyniszcza ochronną powłokę, która otacza układ nerwowy, co sprawia, że zostaje zakłócona komunikacja między mózgiem a resztą ciała. Ostatecznie może to doprowadzić do trwałego, nieodwracalnego osłabienia nerwów.
Objawy stwardnienia rozsianego mogą być bardzo różne, w zależności od stopnia i rodzaju uszkodzonych nerwów. W najpoważniejszych przypadkach, pacjenci chorzy na stwardnienie rozsiane mogą utracić zdolność chodzenia oraz mówienia. Choroba w początkowej fazie rozwoju może być ciężka do rozpoznania ze względu na fakt, iż objawy stale znikają i na nowo się pojawiają.
Stwardnienie rozsiane może wystąpić w każdym wieku, jednak najczęściej rozwój choroby obserwuje się między 20- tym a 40- tym rokiem życia. Płcią bardziej narażoną na tę chorobę są kobiety.
Objawy stwardnienia rozsianego są bardzo zróżnicowane w zależności od rodzaju nerwów, jakie zostały dotknięte i obejmują:
? Drętwienie i osłabienie w jednej lub kilku kończynach, które zwykle występuje tylko z jednej strony ciała lub jego części (np. od pasa w dół).
? Częściowa lub całkowita utrata wzroku najczęściej tylko w jednym oku, której towarzyszy ból podczas poruszania oka (zapalenie nerwu wzrokowego).
? Podwójne lub rozmazane widzenie.
? Mrowienie i ból w różnych częściach ciała.
? Zmęczenie.
? Zawroty głowy.
? Uczucie podobne do porażenia prądem podczas niektórych ruchów.
? Drżenie mięśni, niepewny chód, brak koordynacji ruchowej.
Większość osób w początkowej fazie rozwoju choroby doświadcza, co jakiś czas nawrotów objawów, po których następują momenty, podczas których chory nie odczuwa żadnych oznak świadczących o problemach zdrowotnych. Objawy stwardnienia rozsianego często nasilają się i uwidaczniają w momencie, gdy podnosi się temperatura ciała.
Stwardnienie rozsiane jest chorobą autoimmunologiczną, czyli taką, w której układ odpornościowy organizmu atakuje własne, zdrowe tkanki. Podczas stwardnienia rozsianego niszczona jest mielina- substancja tłuszczowa oraz powłoka ochronna nerwów w rdzeniu kręgowym i mózgu.
Mielinę można porównać do izolacji w przewodzie elektrycznym. Jeśli dojdzie do jej uszkodzenia, informacje przechodzące przez nerwy nie są przekazywane w całości lub ich przepływ jest całkiem zablokowany.
Lekarze i badacze nadal nie wiedzą, dlaczego u jednych ludzi dochodzi do rozwoju stwardnienia rozsianego, a u innych nie. Mogą mieć na to wpływ różne czynniki, począwszy od genetycznych skończywszy na zwykłych zakażeniach.
Czynniki, które zwiększają ryzyko zachorowania na stwardnienie rozsiane:
Wiek
Mimo, że choroba może rozwinąć się w każdym wieku, to najczęściej obserwowane przypadki zachorowań zalicza się do przedziału 20 ? 40 lat.
Płeć
U kobiet stwardnienie rozsiane występuje dwa razy częściej niż u mężczyzn.
Cechy dziedziczne
Ryzyko pojawienia się stwardnienia rozsianego zwiększa się u osób, które mają w bliskiej rodzinie przypadki zachorowań na tę chorobę. Jeśli rodzice lub rodzeństwo chorują na stwardnienie rozsiane, to procent zachorowania wzrasta od 1 do 3, gdzie w normalnej rodzinie wynosi on 0,1 %.
Zakażenia
Wyróżniono kilka wirusów, które można powiązać z rozwojem stwardnienia rozsianego. Największe ryzyko stanowi wirus Epsteina ? Barr, odpowiedzialny za mononukleozę zakaźną. Wpływ, jaki wywiera ten wirus na rozwój stwardnienia nadal nie jest znany, ale stale są prowadzone w tym kierunku badania.
Pochodzenie
Osoby rasy białej, które pochodzą z północnej części Europy lub, których rodziny się tam wychowywały są bardziej narażone na stwardnienie rozsiane. Najmniejsze ryzyko dotyczy osób pochodzenia azjatyckiego, afrykańskiego i amerykańskiego.
Czynniki geograficzne
Stwardnienie rozsiane jest bardziej powszechne w krajach o klimacie umiarkowanym, w tym Europie, Kanadzie południowej, na północy Stanów Zjednoczonych, Nowej Zelandii i południowo ? wschodniej Australii.
W przypadku, gdy dziecko zmieni miejsce zamieszkania ze strefy zagrożonej stwardnieniem do obszaru bezpieczniejszego możliwe jest, że wcześniejszy poziom ryzyka zostanie osłabiony. Jeśli chodzi o dorosłych, zwykle poziom ryzyka, jaki spowodowało przebywanie w strefie zagrożonej nie ulega już osłabieniu.
Inne choroby
Obserwuje się częstsze zachorowania na stwardnienie u osób, które cierpią na różne choroby autoimmunologiczne, np.:
? Choroby tarczycy,
? Cukrzycę typu 1,
? Choroby zapalne jelit.